амондджын — с осетинского на русский
амондджын — з.б.п., нтæ … Орфографический словарь осетинского языка
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ — см. ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ – перевод Чындзхæсджытæ заргæ, фæндырдзæгъдгæ æрхæццæ сты лæппуйы хæдзармæ. Иууылдæр сты хъæлдзæг, зæрдæрухс, цинæйдзаг. Чындзæхсæвы фынг у йæ цыреныл. Хистæрæй, кæстæрæй адæм иууылдæр æнхъæлмæ кæсынц Чындзхæсджыты æрбацыдмæ.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Хуыцауы дзуары бæрæгбоны куывд — см. Хуыцауы дзуары бæрæгбоны куывд – перевод – О Стыр Хуыцау, Дæумæ кувæм! – Оммен, Хуыцау! – Дæуæй цардамæндтæ курæм! – Оммен, Хуыцау! – Дунейы дзыллæты хсæн змæст у, Дзыллæтæ кæрæдзийы куыд бамбарой, Се хсæн амо … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд II — см. Ноггуырд лæппуйы куывд II – перевод – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, адæмы дæр æмæ зæдты дæр Ды сфæлдыстай, Æмæ дын Де сконд зæдтимæ нæ куывд барст уæд! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, абон цы сабийы тыххæй кувæм, уый амондджын… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон — см. Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон – перевод – Стыр Хуыцауы хорзæх нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг куыд уа, Уыцы амонд нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй афæдзмæ домбайдæрæй куыд цæуа … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын — см. Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын – перевод – Хуыцау! Табу Дæхицæн, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Иу бон Дæ ном куы ссарæм, уæд нын сæдæ боны æххуыс ахъазгæнæг фæу! – Оммен, Хуыцау! – Абон фæдзæхсыны кадджын бон у, Æ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АДÆЙМАДЖЫ СТЪАЛЫ — Ирон динон уырнынадмæ гæсгæ алы адæймагæн дæр арвыл ис стъалы. Уый райгуыры йемæ æмæ ахуыссы, куы амæлы, уæд. Уый куыд æрттива, афтæ амондджын у йæ царды адæймаг. Йæ хъуыддæгтæ хорз кæмæн фæцæуынц, уымæй фæзæгъынц: «Уымæн йе стъалы арвыл цæхæртæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН — см. ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН – перевод Джеры дзуары кувæндон ис Дзауы районы, Джеры хъæумæ хæстæг (кæс Джеры дзуар, ДЖЕРЫ ДЗУАР). Дзуарыл сæхи фæдзæхстой канд ирæттæ нæ, фæлæ гуырдзиæгтæ дæр. Куывдмæ цыдысты афæдз дыууæ хатты – Майрæмы мæйы кæрон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд I — см. Ноггуырд лæппуйы куывд I – перевод – Стыр Хуыцау, æппæтдæр Ды скодтай Æмæ нæ æппæт хæрзтæй хайджын фæкæн. Ноггуырд хæдзары фæзынд Æмæ, амондджындæр гуырд чи фæци, уый æмбал фæуæд! – Оммен, Хуыцау! – Бинонтæн зæрдæлæууæн, хъæубæстæн… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Амондджын ут, цард дарддæргæнджытæ | Хурзæрин
Сфæлдыстадон зиугуыстмæ йæ дыстæ чи басчъил кæны, уыцы райдайгæ поэт, фыццаг зарæг уарзт æмæ уарзондзинадыл снывæнды. Æмæ уый раппæлинаг миниуæг у. Уый уымæн, æмæ уарзт кæм ис, уым æдзухдæр вæййы царды гуылфæн, йæ сæраппонд счъилдысæй кусын æмæ архайын, зарæджы зæлтæ йыл нывæндын. Сыгъдæг уарзондзинадæй хайджын чи вæййы, уыдон та сылгоймæгтæ сты, æмæ уыцы уарзты фæрцы сæхицæн æмæ сæ алфæмбылай адæмæн лæвар кæнынц цард дæр, амонд дæр æмæ фарн дæр. Цæмæй мæ ныхас бафидар кæнон, уый тыххæй хуыздæр у цæвиттонтæ æрхæссын. Цард рæсугъд у, æмæ нæ зæрдыл хъуамæ дарæм канд абоны фæлтæрты сгуыхтдзинæдтæ нæ, фæлæ тырнæм фидæны рæсугъд цард аразынмæ дæр. Уыимæ иумæ, нæ зæрдыл хъуамæ дарæм, ивгъуыд рæстæджы хорз миниуджытæ дæр.
Нæ цæст ахæссæм, ивгъуыд заманы Цхинвалы районы Къостайыхъæу-Цъунары сылгоймæгтæ уарзт æмæ царды æвæрæнтæм цы уæзгæ хайбавæрд бахастой, уыдоныл дæр. Зындзард кодтой, æдзух физикон уæззау куыст сæ разæй цыд, фæлæ уый мурмæ дæр нæ дардтой. Æрыгон адæймаджы бæллицтæй иу вæййы йæ амонд ссарын, стæй та хорз зæнæг схъомыл кæнын. Ивгъуыд æнусы æмбистæм бирæ зæнæджджын уыдысты бинонтæ æмæ уымæй сæхи амондджыныл нымадтой. Архивон æрмæджытæй куыд бæрæг у, афтæмæй фондз, æхсæз, аст сывæллон ныййарын æмæ схъомыл кæныны тыххæй «Маддзинады кады къæпхæны» ордентæм бавдыстæуыд Хъабанты Къатушæ, Джиоты Резинкъæ, Хуыбиаты Магда, Уарди, Пело, Фединкæ, Хаситы Ребо, Хуыбиаты Аннæ, Хетæгкаты Къато, Тедеты Монæйы. Сылгоймаг — мæдтæ æрмæст сомбоны цардаразджыты нæ хъомыл кодтой, фæлæ ма æхсæнадон куысты дæр фæстæ нæ лæууыдысты. Фæллой кæм ис, уым та вæййы бæркад дæр. Цæвиттон, афæдз-иу 250-300, 340-400 куыстбоны уыд Гæбæраты Надюшæ æмæ Тедеты Жадойæн, 1938 азы фосдарды къабазы хуыздæр кусджыты ‘хсæн уыд хъугдуцæг Тараты Уарди. Уæззау уыд Стыр Фыдыбæстæйон хæст, фæсчъылдым ма баззадысты æрмæст æнахъомтæ, зæрæдтæ æмæ сылгоймæгтæ. О, царды уæз сæ уæхсчытыл фылдæр сылгоймæгтæн æрæнцад, нæ сын уыд æрæнцой, сæумæрайсомæй изæрдалынгтæм уæззау куыст се рагъæй нæ хауд. Æмбисæхсæвтæм та хæдзары змæлдæй цух нæ уыдысты. Быдтой, фронты чи уыд, уыдонæн хъарм дарæс. Кæй зæгъын æй хъæуы, уæлдæр ранымайгæ куыстытæ уыдысты, цæмæй цард йæ бынаты ма æрлæууа, фæлæ æндидза, цæуа размæ. Хъæуы сылгоймæгтæ активон хайад истой Чъехы донхæргæнæн къанауы арæзтады дæр æмæ абоны бон дæр уый фæрцы бирæтæ æрзайын кæнынц алыгъуызон хъæууон-хæдзарадон культурæты хъæз-дыг тыллæг.
Хъæуы сылгоймæгтæ сæ хайбавæрд хастой царды æндæр æмæ æндæр къабæзтæ райтынг кæнынмæ дæр. Ацы хъæуы схъомыл, стæй уæлдæр ахуырдзинад райста Хаситы Аннæ дæр. Уый цалдæр азы цæсгомджынæй фæкуыста Къостайыхъæуы астæуккаг скъолайы директорæй, хорз æмвæзадыл уыд уый фæрцы ахуыр-хъомыладон куыст. Æмæ уыцы рæстæ-джы æвзонг лæппутæ æмæ чызджытæ ахуыры фæндагыл æнæзивæгæй кæй цыдысты, уым дзæвгар уыд, скъолайы разамонæг Хаситы чызджы уæзгæ хайбавæрд дæр. Дохтыры арфæйаг дæсныйад равзæрстой Хетæгкаты Евгеня, Люся, Лохты Мисурæт, уыдон фæрцы цардмæ бирæ æмбæстæгтæ раздæхтысты æмæ сæ уыдысты райгонд.
Цард рæсугъд у, уыцы рæсугъддзинад æмæ амондджын аразджытæ, фæлдисджытæм фылдæр сылгоймæгтæ хауынц.
Уæдæ царды рæсугъддзинад æмæ амондæй кæддæриддæр хайджын ут, нæ рæсугъд æмæ уæздан сылгоймæгтæ!
Хуыбиаты Н.
амондджын уаем — с осетинского на русский
1 амондджын
1. счастливый, удачливый
Амондджын у уыцы адæймаг, исты бæллиц кæмæ и. – Счастлив тот человек, у которого есть хоть какая-нибудь мечта.
Иронско-русский словарь > амондджын
2 авæрын
1) быстро подать, положить; дать, выдать без задержки
цæлхдур авæрын – мешать, препятствовать
иту авæрын – погладить (утюгом)
амондджын къах авæрæд – пусть счастье сопутствует ему
Иронско-русский словарь > авæрын
3 курæг
1.Амондджын гъеуæд уыди! Ныр та ма цы? Ныр æм курджытæ æрцыди, æнамонд кæй у, уый тыххæй. – Вот тогда она была счастлива! А что теперь? Теперь к ней идут свататься потому, что она несчастна. (Гуыцмæзты А., Дæ уды фарн)
2.Иронско-русский словарь > курæг
4 рæсуг
прозрачный; просвечивающий
Ничиуал сæ ницы дзырдта, иууылдæр фæдургом сты; æмæ мæнмæ та уæд афтæ фæкаст, цыма аббаты сæры тæмæнтæкалæг цæгæрыл æмæ m-lle Tito-йы цæстыты стыр амондджын, рæсуг цæссыджытæ сæрттывтой. – Все замолчали; и мне почудилось, что на глазах m-lle Tito и на лысине аббата выступили счастливые, прозрачные слезы. (Гæздæнты Г., Доны ахæстон. Тæлмацгæнæг – Гусалты Б.)
Иронско-русский словарь > рæсуг
5 у
I 3 л. ед. ч. наст. вр. от уынмит урс у – снег белый
Ацы чиныджы автор у Джусойты Нафи. – Автором этой книги является Нафи Джусойты.
II повелительного наклонения от уынамондджын у! – будь счастлив!
Иронско-русский словарь > у
6 ут
повелительного наклонения от уынамондджын ут! –будьте счастливы!
Иронско-русский словарь > ут
7 уыдзынæ
«Бауарз мæ æмæ амондджын уыдзынæ!» – ахъæр та кодта Ерошкæ æмæ, йæ цæст ныкъулгæйæ, фæрсæгау Оленинмæ бакаст. – «Полюби меня, будешь счастливая!» – закричал Ерошка и, подмигивая, вопросительно взглянул на Оленина. (Лев Толстой, Хъазахъхъ)
Иронско-русский словарь > уыдзынæ
8 уæд
I 1. 2. условн., уступит. и соединит.в таком случае, то
кæд афтæ у, уæд æз разы дæн – если так, то я согласен
уæд та – затем
II повелительного наклонения от уын амондджын уæд! – пусть будет счастлив!Иронско-русский словарь > уæд
9 уæнт
повелительного наклонения от уынамондджын уæнт! – пусть будут счастливы!
Иронско-русский словарь > уæнт
10 æууад
1.стянутый, сокращенный
2.1) старый, ссохшийся
Баймæты зæронд æууад æфсæртæ никуы банцадысты уыдон бон-сауизæрмæ сæ уæззау æууилынæй. – Ссохшиеся челюсти Баймата никогда на протяжении дня не прекращали свою жевательную работу. (Беджызаты Ч., Мæсгуытæ дзурынц)
2) чёрствый, ссохшийся
Фæныквых, æууад хъæбæрхоры кæрдзынæй йæ гуыбын никуы байдзаг кодта. – Никогда он не насытил себя чёрствым, испеченном в золе, ячменным хлебом. (Дзесты Куыдзæг, Амондджын)
Иронско-русский словарь > æууад
амондджын — это… Что такое амондджын?
амондджын — з.б.п., нтæ … Орфографический словарь осетинского языка
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ — см. ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ – перевод Чындзхæсджытæ заргæ, фæндырдзæгъдгæ æрхæццæ сты лæппуйы хæдзармæ. Иууылдæр сты хъæлдзæг, зæрдæрухс, цинæйдзаг. Чындзæхсæвы фынг у йæ цыреныл. Хистæрæй, кæстæрæй адæм иууылдæр æнхъæлмæ кæсынц Чындзхæсджыты æрбацыдмæ.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Хуыцауы дзуары бæрæгбоны куывд — см. Хуыцауы дзуары бæрæгбоны куывд – перевод – О Стыр Хуыцау, Дæумæ кувæм! – Оммен, Хуыцау! – Дæуæй цардамæндтæ курæм! – Оммен, Хуыцау! – Дунейы дзыллæты хсæн змæст у, Дзыллæтæ кæрæдзийы куыд бамбарой, Се хсæн амо … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд II — см. Ноггуырд лæппуйы куывд II – перевод – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, адæмы дæр æмæ зæдты дæр Ды сфæлдыстай, Æмæ дын Де сконд зæдтимæ нæ куывд барст уæд! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, абон цы сабийы тыххæй кувæм, уый амондджын… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон — см. Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон – перевод – Стыр Хуыцауы хорзæх нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг куыд уа, Уыцы амонд нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй афæдзмæ домбайдæрæй куыд цæуа … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын — см. Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын – перевод – Хуыцау! Табу Дæхицæн, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Иу бон Дæ ном куы ссарæм, уæд нын сæдæ боны æххуыс ахъазгæнæг фæу! – Оммен, Хуыцау! – Абон фæдзæхсыны кадджын бон у, Æ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АДÆЙМАДЖЫ СТЪАЛЫ — Ирон динон уырнынадмæ гæсгæ алы адæймагæн дæр арвыл ис стъалы. Уый райгуыры йемæ æмæ ахуыссы, куы амæлы, уæд. Уый куыд æрттива, афтæ амондджын у йæ царды адæймаг. Йæ хъуыддæгтæ хорз кæмæн фæцæуынц, уымæй фæзæгъынц: «Уымæн йе стъалы арвыл цæхæртæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН — см. ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН – перевод Джеры дзуары кувæндон ис Дзауы районы, Джеры хъæумæ хæстæг (кæс Джеры дзуар, ДЖЕРЫ ДЗУАР). Дзуарыл сæхи фæдзæхстой канд ирæттæ нæ, фæлæ гуырдзиæгтæ дæр. Куывдмæ цыдысты афæдз дыууæ хатты – Майрæмы мæйы кæрон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд I — см. Ноггуырд лæппуйы куывд I – перевод – Стыр Хуыцау, æппæтдæр Ды скодтай Æмæ нæ æппæт хæрзтæй хайджын фæкæн. Ноггуырд хæдзары фæзынд Æмæ, амондджындæр гуырд чи фæци, уый æмбал фæуæд! – Оммен, Хуыцау! – Бинонтæн зæрдæлæууæн, хъæубæстæн… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
амондджын — с осетинского на все языки
амондджын — з.б.п., нтæ … Орфографический словарь осетинского языка
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ — см. ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ – перевод Чындзхæсджытæ заргæ, фæндырдзæгъдгæ æрхæццæ сты лæппуйы хæдзармæ. Иууылдæр сты хъæлдзæг, зæрдæрухс, цинæйдзаг. Чындзæхсæвы фынг у йæ цыреныл. Хистæрæй, кæстæрæй адæм иууылдæр æнхъæлмæ кæсынц Чындзхæсджыты æрбацыдмæ.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Хуыцауы дзуары бæрæгбоны куывд — см. Хуыцауы дзуары бæрæгбоны куывд – перевод – О Стыр Хуыцау, Дæумæ кувæм! – Оммен, Хуыцау! – Дæуæй цардамæндтæ курæм! – Оммен, Хуыцау! – Дунейы дзыллæты хсæн змæст у, Дзыллæтæ кæрæдзийы куыд бамбарой, Се хсæн амо … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд II — см. Ноггуырд лæппуйы куывд II – перевод – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, адæмы дæр æмæ зæдты дæр Ды сфæлдыстай, Æмæ дын Де сконд зæдтимæ нæ куывд барст уæд! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, абон цы сабийы тыххæй кувæм, уый амондджын… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон — см. Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон – перевод – Стыр Хуыцауы хорзæх нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг куыд уа, Уыцы амонд нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй афæдзмæ домбайдæрæй куыд цæуа … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын — см. Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын – перевод – Хуыцау! Табу Дæхицæн, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Иу бон Дæ ном куы ссарæм, уæд нын сæдæ боны æххуыс ахъазгæнæг фæу! – Оммен, Хуыцау! – Абон фæдзæхсыны кадджын бон у, Æ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АДÆЙМАДЖЫ СТЪАЛЫ — Ирон динон уырнынадмæ гæсгæ алы адæймагæн дæр арвыл ис стъалы. Уый райгуыры йемæ æмæ ахуыссы, куы амæлы, уæд. Уый куыд æрттива, афтæ амондджын у йæ царды адæймаг. Йæ хъуыддæгтæ хорз кæмæн фæцæуынц, уымæй фæзæгъынц: «Уымæн йе стъалы арвыл цæхæртæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН — см. ДЖЕРЫ ДЗУАРЫ БÆРÆГБОН – перевод Джеры дзуары кувæндон ис Дзауы районы, Джеры хъæумæ хæстæг (кæс Джеры дзуар, ДЖЕРЫ ДЗУАР). Дзуарыл сæхи фæдзæхстой канд ирæттæ нæ, фæлæ гуырдзиæгтæ дæр. Куывдмæ цыдысты афæдз дыууæ хатты – Майрæмы мæйы кæрон… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд I — см. Ноггуырд лæппуйы куывд I – перевод – Стыр Хуыцау, æппæтдæр Ды скодтай Æмæ нæ æппæт хæрзтæй хайджын фæкæн. Ноггуырд хæдзары фæзынд Æмæ, амондджындæр гуырд чи фæци, уый æмбал фæуæд! – Оммен, Хуыцау! – Бинонтæн зæрдæлæууæн, хъæубæстæн… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Аммиак — урок. Химия, 8–9 класс.
Строение молекулы
Формула аммиака — Nh4. Степень окисления азота равна \(–3\). В молекуле три ковалентные полярные связи. У атома азота одна электронная пара остаётся неподелённой и играет важную роль в способности аммиака вступать в химические реакции.
Молекула аммиака имеет форму пирамиды, в вершине которой расположен атом азота, а в основании — три атома водорода.
Общие электронные пары в молекуле смещены к более электроотрицательному атому азота. Он заряжен отрицательно, а атомы водорода — положительно. Поэтому молекула полярна и представляет собой диполь. Благодаря высокой полярности молекулы аммиака способны образовывать водородные связи между собой и с молекулами воды. Образование водородных связей влияет на физические свойства вещества.
Физические свойства
При обычных условиях аммиак представляет собой бесцветный газ с резким неприятным запахом. Он легче воздуха. Ядовит.
Аммиак очень хорошо растворяется в воде — при \(20\) °С в одном объёме воды может раствориться до \(700\) объёмов аммиака. Раствор с содержанием газа \(25\) % называется аммиачной водой, а \(10\)%-ный раствор используется в медицине как нашатырный спирт.
Аммиак легко сжижается при пониженной температуре или при повышенном давления. При испарении жидкого аммиака поглощается много тепла, что позволяет использовать его в холодильных установках.
Химические свойства
1. Восстановительные свойства.
Степень окисления азота в аммиаке — \(–3\), поэтому в окислительно-восстановительных реакциях он выступает в роли сильного восстановителя.
Аммиак окисляется кислородом с образованием азота или оксида азота(\(II\)). Результат реакции зависит от условий её протекания.
При горении аммиака в чистом кислороде образуется азот:
4N−3h4+3O20=2N20+6h3O−2.
Если реакция проводится с катализатором, то образуется оксид азота(\(II\)):
4N−3h4+5O20=k4NO+2+6h3O−2.
2. Основные свойства.
Если в водный раствор аммиака добавить несколько капель фенолфталеина, то его окраска станет малиновой. Значит, раствор содержит гидроксид-ионы. Образование этих ионов происходит в результате реакции между водой и молекулами аммиака:
Nh4+h3O⇄Nh4⋅h3O⇄Nh5++OH−.
Образующийся в реакции неустойчивый гидрат аммония частично диссоциирует на ионы аммония и гидроксид-ионы.
Аммиак реагирует с кислотами. При этом образуются соли аммония. Так, с соляной кислотой образуется хлорид аммония, а с серной — сульфат аммония:
Nh4+HCl=Nh5Cl,
2Nh4+h3SO4=(Nh5)2SO4.
Получение и применение
В промышленности аммиак синтезируют из азота и водорода:
N2+3h3⇄t,p,k2Nh4.
Производство аммиака
Лабораторный способ получения — реакция между солью аммония и гидроксидом кальция:
2Nh5Cl+Ca(OH)2=CaCl2+2Nh4↑+2h3O.
В больших количествах аммиак применяется для производства азотной кислоты и минеральных удобрений, а также красителей и взрывчатых веществ. Используется в холодильных установках. Нашатырный спирт находит применение в медицине и в быту.
Выделения с запахом аммиака у женщин: нашатыря, причины, лечение
Порой случается, что запах вагинальных выделений приобретает специфический характер, который, конечно же, настораживает всех представительниц слабого пола. Что означают выделения с запахом аммиака у женщин и как от них избавиться, можно узнать в данной статье.
Характеристика нормы и отклонений от нее
Природой устроено так, что работа каждого нашего органа сопровождается продуктами его жизнедеятельности. Половая система в большинстве состоит из слизистых тканей, которые имеют множество желез, вырабатывающих секрет. Благодаря ему осуществляется барьерная функция: задерживание инородных микроорганизмов. Таким образом сохраняется естественная микрофлора, а вместе со слизью выводятся все ненужные бактерии.
В норме — это умеренные по количеству выделения прозрачной слизи, без постороннего запаха и однородной консистенции. С течением менструального цикла эта характеристика может меняться: секреция становится липкой и желтоватой во время овуляции, перед или после месячных.
Если выделения начали сильно пахнуть луком, тухлой рыбой, железом, гнилью, ацетоном или аммиаком, приобрели белый, серый и другой неестественный цвет, состав их стал неоднородным, и прибавился дискомфорт в виде зуда, жжения, боли, то речь идет о нарушении. Рассмотрим проблему наличия выделений с резким запахом аммиака или нашатырного спирта.
Причины выделений с запахом не патологического характера
Известно, что образ жизни, качество питания и общее состояние здоровья женщины отражается на характеристиках выделяемого полового секрета и его аромате. Поэтому причины аммиачного запаха могут заключаться в следующем:
- Недостаток потребляемой жидкости, из-за чего урина становится концентрированной, порождая такой душок.
- Избыток белка в рационе, что затрудняет его переработку печенью в аминокислоты.
- Изменения гормонального фона при беременности, после родов, во время климакса, у девушек при половом созревании оставляет отпечаток на аромате секреции. По той же причине менструальные кровотечения в первые дни могут отдавать аммиаком.
- Неправильная гигиена, когда в паховых складках скапливаются выделения или остатки мочи.
- Некоторые медицинские препараты или поливитаминные комплексы меняют состав и запах выделений.
- Чаще всего это явление имеет место из-за нарушений функций печени, которая не справляется с переработкой побочного продукта метаболизма — аммиака. При нормальной работе печени он выводится с мочой. При нарушении ее деятельности в организме токсичные вещества накапливаются, находя выход в виде вагинальной слизи. Вот почему запах из гениталий может беспокоить не только женщину, но и девушку, не ведущую половую жизнь.
При каких патологиях выделения пахнут аммиаком
Причины выделений с запахом аммиака у женщин имеют также патологический характер.
- Уретрит, при котором воспаляется мочеиспускательный канал, развивается из-за проникновения в микрофлору патогенных бактерий и вирусов. К симптоматике добавляется запах нашатыря, режущая боль при мочеиспускании, появляются выделения из мочеиспускательного канала и урина может иметь коричневый оттенок и содержать слизь.
- Цистит — еще один воспалительный процесс мочевого пузыря. Развивается он из-за вредоносных микроорганизмов, и вследствие переохлаждения, а в менопаузе цистит еще более частый «гость» ввиду возрастных изменений. К симптомам уретрита может добавиться температура и общее недомогание.
- Пиелонефрит — воспаление почек и их лоханок, которое дает такой запах и сопровождается частым мочеиспусканием, болью в пояснице, ознобом, слабостью, повышенным потоотделением, головокружением.
- При сахарном диабете в моче в чрезмерном количестве присутствуют кетоны — соединения ацетона. В большой концентрации они могут давать подобное благоухание.
- Если начали выделяться белые комочки в слизи или они стали желтоватыми, появился описываемый запах, ощущается нестерпимый зуд и жжение, то это грибковой заболевание Кандидоз, в народе — молочница.
- Предпосылкой для появления выделений с аммиачным запахом может стать бактериальный вагиноз. Такой аромат выделений разбавляется запахом тухлой рыбы, слизь приобретает сероватый оттенок. Проявить себя с особой силой она может после сексуального контакта. Симптоматика выражается также жжением с зудом.
- Любые другие половые инфекции, такие как трихомониаз, хламидиоз, гарднереллез и прочие способны спровоцировать такое благоухание из влагалища.
Узнайте в статье по ссылке, почему бывает больно ходить в туалет при месячных по маленькому.
Женщина, может спутать влагалищную секрецию с незначительным подтеканием мочи, являющимся признаком синдрома гиперактивного или нейрогенного мочевого пузыря.
Как устранить запах аммиака из выделений?
Если выделения начали пахнуть аммиаком, то следует обратиться к медицинским специалистам. Стоит начать с гинеколога для исключения женских заболеваний. Проконсультируйтесь также с урологом и эндокринологом, ведь чаще всего такой симптом — по части этих специалистов.
При вышеперечисленных болезнях используются противовоспалительные и противомикробные препараты, в тяжелых случаях — антибиотики. Эти медикаменты дополняются иммуностимуляторами и общеукрепляющими средствами.
Лечение возможно в домашних условиях. Подойдут свечи местного действия, спринцевания растворами с упомянутыми лекарствами, ванночки на основе целебных трав, прогревания. Но ни в коем случае не занимайтесь самолечением. Прежде всего, обратитесь к компетентному специалисту.
Чтобы предупредить недуг, соблюдайте несложные меры профилактики:
- Питайтесь сбалансировано, исключите строгие диеты, вредные привычки.
- Пейте побольше жидкости.
- Не переохлаждайтесь.
- Не запускайте простудные недуги, поскольку зачастую именно они становятся причиной болезней мочеполовой системы.
- Все время держите под контролем уровень сахара в крови.
- Соблюдайте интимную гигиену, почаще подмывайтесь, уделяя внимание паховой зоне.
- Выбирайте средства по уходу за половыми органами правильно: без ароматизаторов, красителей, на растительной основе, поддерживающие ph баланс.
- Исключите из гардероба синтетическое нижнее белье, оставив только натуральное, удобной формы.
- Предохраняйтесь при помощи презервативов, если у вас нет постоянного сексуального партнера.
Как показывают многочисленные отзывы, бесцветные, белые и желтые выделения с запахом аммиака у женщин — распространенная проблема, которая устраняется достаточно легко. Важно вовремя заметить, выяснить причину и получить корректное лечение. Будьте здоровы!